Bệnh lậu – Dấu hiệu nhận biết và hướng điều trị

Bệnh lậu là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) phổ biến, do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Vi khuẩn này thường lây lan khi có tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết của người nhiễm bệnh thông qua quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng. Cả nam và nữ đều có thể mắc bệnh lậu, và bệnh có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, không chỉ giới hạn ở cơ quan sinh dục mà còn có thể lây sang mắt, họng hoặc khớp.

1. Triệu chứng điển hình và dấu hiệu nhận biết bệnh lậu

Không phải tất cả người bệnh đều có triệu chứng rõ rệt khi nhiễm lậu cầu khuẩn. Nhiều trường hợp có thể không có biểu hiện lâm sàng, đặc biệt ở phụ nữ. Tuy nhiên, khi xuất hiện, các triệu chứng thường liên quan đến cơ quan sinh dục, đường tiểu và một số vị trí khác.

Triệu chứng ở nam giới

• Cảm giác đau hoặc rát khi đi tiểu
  
  

• Dịch tiết từ đầu dương vật, có thể giống mủ
  
  

• Đau hoặc sưng ở một hoặc cả hai bên tinh hoàn
  
  

• Đôi khi kèm theo sốt nhẹ
  
  

Triệu chứng ở nữ giới

• Tăng tiết dịch âm đạo bất thường
  
  

• Đau rát khi tiểu tiện
  
  

• Xuất huyết âm đạo giữa kỳ kinh hoặc sau quan hệ tình dục
  
  

• Cảm giác đau khi quan hệ
  
  

• Đau vùng bụng dưới hoặc vùng chậu
  
  

Do các triệu chứng ở nữ thường nhẹ hoặc dễ nhầm với các bệnh phụ khoa khác, nhiều người không nhận ra mình đã bị nhiễm bệnh.

Bệnh lậu ở những vị trí khác trên cơ thể

• Hậu môn: Ngứa hậu môn, đau khi đi tiêu, tiết dịch hoặc có vết máu trên giấy vệ sinh
  
  

• Họng: Đau họng kéo dài, sưng hạch cổ, thường không điển hình
  
  

• Mắt: Viêm kết mạc với biểu hiện đỏ, đau, chảy dịch như mủ
  
  

• Khớp: Vi khuẩn có thể di chuyển theo đường máu gây viêm khớp nhiễm khuẩn. Triệu chứng gồm sưng, đau, đỏ, nóng ở khớp bị ảnh hưởng.
  
  

2. Nguyên nhân gây bệnh lậu

Vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae là tác nhân chính gây bệnh lậu. Chúng sinh sống và phát triển trong niêm mạc của cơ quan sinh dục, miệng, họng, mắt và hậu môn. Vi khuẩn lây lan chủ yếu qua các hoạt động tình dục không an toàn.

Con đường lây truyền

• Quan hệ tình dục không dùng bao cao su với người bị nhiễm (qua âm đạo, hậu môn, miệng)
  
  

• Lây truyền từ mẹ sang con trong lúc sinh thường
  
  

• Ít gặp hơn, nhưng có thể lây khi tiếp xúc với dịch tiết chứa vi khuẩn thông qua các đồ dùng chung nếu có nhiễm khuẩn (ví dụ: khăn, đồ lót…)
  
  

3. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Một số yếu tố làm tăng khả năng nhiễm lậu:

• Quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng bao cao su
  
  

• Có nhiều bạn tình hoặc bạn tình có đời sống tình dục không ổn định
  
  

• Tuổi vị thành niên và thanh niên trẻ tuổi
  
  

• Lịch sử từng mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục
  
  

• Bạn tình chưa được xét nghiệm hoặc điều trị các bệnh nhiễm trùng tình dục
  
  

4. Biến chứng nếu bệnh lậu không được điều trị kịp thời

Bệnh lậu nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe sinh sản và toàn thân.

Ở phụ nữ:

• Viêm vùng chậu (PID), dẫn đến tổn thương tử cung, ống dẫn trứng
  
  

• Nguy cơ vô sinh do tổn thương cấu trúc sinh sản
  
  

• Tăng khả năng mang thai ngoài tử cung
  
  

• Biến chứng trong thai kỳ, sinh non hoặc truyền bệnh cho con
  
  

Ở nam giới:

• Viêm mào tinh hoàn – ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
  
  

• Viêm tuyến tiền liệt
  
  

• Có thể gây tắc nghẽn ống dẫn tinh nếu không điều trị
  
  

Biến chứng toàn thân:

• Nhiễm trùng máu, gây viêm khớp, viêm da
  
  

• Làm tăng nguy cơ lây nhiễm và mắc HIV/AIDS nếu quan hệ với người mang virus
  
  

• Trẻ sơ sinh có thể bị viêm kết mạc nặng dẫn đến mù lòa nếu không điều trị sớm
  
  

6. Các phương pháp điều trị bệnh lậu

Điều trị cho người lớn

Phác đồ điều trị hiện tại sử dụng kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn lậu. Do tình trạng kháng thuốc ngày càng phổ biến, các bác sĩ có thể áp dụng liệu trình kết hợp nhiều loại thuốc kháng sinh khác nhau để điều trị hiệu quả.

• Việc tuân thủ liều lượng, thời gian điều trị là rất quan trọng để hạn chế nguy cơ kháng thuốc
  
  

• Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ
  
  

Điều trị cho bạn tình

Bạn tình của người bệnh cũng cần được xét nghiệm và điều trị dù chưa có triệu chứng. Điều này giúp ngăn ngừa lây nhiễm chéo và giảm nguy cơ tái nhiễm.

7. Hướng dẫn phòng tránh bệnh lậu

Các biện pháp dưới đây có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh lậu:

• Sử dụng bao cao su đúng cách trong mọi hình thức quan hệ tình dục
  
  

• Không quan hệ tình dục khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh
  
  

• Khuyến khích xét nghiệm định kỳ, nhất là với người có nhiều bạn tình hoặc có nguy cơ cao
  
  

• Hạn chế số lượng bạn tình và đảm bảo cả hai đều được xét nghiệm trước khi quan hệ
  
  

• Tuân thủ phác đồ điều trị đầy đủ nếu đã được chẩn đoán mắc bệnh để tránh tái phát và lây lan
  
  

8. Khi nào nên đến bác sĩ?

Bạn nên tìm đến cơ sở y tế nếu có các biểu hiện nghi ngờ như:

• Cảm giác rát buốt khi đi tiểu
  
  

• Dịch tiết bất thường từ cơ quan sinh dục
  
  

• Đau bụng dưới, đau tinh hoàn hoặc đau khi quan hệ
  
  

• Bạn tình đã được chẩn đoán mắc bệnh lậu

Ngay cả khi không có triệu chứng, nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc có bạn tình mắc bệnh, việc kiểm tra y tế là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của chính bạn và người khác.